Czy osoba wierząca może się gniewać?

Autor: Pastor Jarosław Jastrzębski

Emocje, uczucia oraz reakcje emocjonalne na zdarzenia, relacje międzyludzkie czy

opinie na dany temat są częstymi problemami jakie doświadczamy. Dotyczy to zarówno

osób wierzących jak i niewierzących. Liderzy w kościołach, organizacjach religijnych analizują i rozpatrują to, jak naśladowca Chrystusa powinien reagować w chwilach trudnych, nerwowych lub czy osoba deklarująca się jako wierząca potrafi radzić sobie z gniewem?

Zatem czy osoba wierząca może się gniewać?

Aby odpowiednio zrozumieć temat należy wyodrębnić i przedstawić dwa podstawowe terminy: złość i gniew. Często używane są one zastępczo lub też są ze sobą mylone. Jak opisuje w artykule Psychologia gniewu, Grażyna Białopiotrowicz, ekspert w budowaniu

marki osobistej, złość to emocja która jest reakcją na oszustwo, wykorzystanie czy inne

zranienie.

Złość też jest ograniczona w czasie, natomiast gniew jest dłuższym stanem i może trwać tak długo dopóki sami nie zdecydujemy z niego „zrezygnować”. Dlatego, że gniew jest odpowiedzią na frustrację a kiedy jesteśmy niezadowoleni z siebie lub z działania innych osób to buduje się w nas gniewna postawa. Jak pisze dalej pani ekspert, gniew mimo swoich często niekontrolowanych zachowań prowadzi do szkód i komplikacji ale ma też swoje „dobre zastosowanie”.

W wyniku braku zgody na czyjeś opinie lub zachowanie gniew prowadzi do chęci naprawy, zmiany lub poszukiwania nowej drogi aby wyjść ze tego stanu.

Przykładem może być gniewna postawa polskich stoczniowców w 1980 roku, na ówczesną sytuacje w kraju zakończoną zmianami politycznymi (Białopiotrowicz 2017).

Na kartach Pisma Świętego czytamy o wielu sytuacjach, kiedy to dobry i sprawiedliwy Bóg gniewał się na ludzi nieposłusznych i niedobrych w swoich czynach. Bóg jako stwórca i wiecznie panujący, nie może zgrzeszyć i dlatego Jego gniew jest sprawiedliwy.

W Księdze Wyjścia Bóg mówi do Izraela o konsekwencjach nieposłuszeństwa i nie

przestrzegania Jego przykazań.

„Ja, PAN, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym karzącym synów do trzeciego i czwartego pokolenia za winy ojców, którzy Mnie nienawidzą” (Wj 20,5).

Gniew Boga nie jest gniewem bezpodstawnym, ale oparty jest na Jego mądrości, czystości i nie akceptacji buntu.

Reakcja Boga na złą postawę ludzi, ma nakierować naród wybrany na nowy sposób myślenia, działania i w konsekwencji do lepszego, moralnego życia. W innym fragmencie czytamy o gniewie Boga na tych którzy są bezbożni, niesprawiedliwi i prawdę Bożą przeinaczają.

„Gniew Boży objawia się z nieba przeciwko wszelkiej bezbożności i niesprawiedliwości ludzi – którzy prawdę w niesprawiedliwość obracają”(Rz 1,18).

W Ewangelii Marka czytamy o sytuacji, w której Jezus uzdrowił w szabat człowieka z

uschłą ręką. Gdy zobaczył on brak współczucia wśród zgromadzonych tam faryzeuszów to:

„Wtedy spojrzał na nich z gniewem i zasmucony zatwardziałości ich serc powiedział do tego człowieka: Wyciągnij rękę! A on ją wyciągnął i jego ręka znowu stała się sprawna.” (Mk 3,5).

Postawa Jezusa w tej sytuacji była ściśle powiązana z reakcją ludzi na to uzdrowienie.

Nauczyciel rozgniewał się, gdyż zobaczył niezadowolenie i pretensje w obliczu Bożego cudu. Gniew Jezusa był odpowiedzią na zatwardziałość serc tych ludzi, którzy sprzeciwili się Bożej miłości i Bożemu porządkowi.

Niestety przejawy gniewu mają też ciemne strony i prawdopodobnie wielu z nas ich

doświadczyło. Gary Collins cytuje w swojej książce – Poradnictwo Chrześcijańskie

psychologa N.C.Warrena który nazywa gniew „naszą najbardziej kłopotliwą emocją” oraz

„umiejętność panowania nad gniewem jest w naszym społeczeństwie zaskakująco rzadka i

słabo rozwinięta” (Collins 2005, 163).

Dalej w swojej pracy Collins napisał o konsekwencjach gniewu i wyjaśnił, że taki stan może prowadzić do grzechu czyli zniszczenia i destrukcji. Może też dać człowiekowi złe postrzeganie sytuacji lub doprowadzić do zemsty czy agresji (Collins 2005, 164-165).

Nic też dziwnego, że apostoł Paweł w Liście do kościoła w Efezie mówi jasno:

„Gniewajcie się, ale nie grzeszcie, niech słońce nie zachodzi nad waszym gniewem. Nie dawajcie miejsca diabłu.”(Ef 4,26-27).

Paweł tłumaczy wiernym, że jeśli nie będą kontrolować swoich emocji to bardzo łatwo gniew może „rozlać się” w czasie. Chwilowa złość do innej osoby może przerodzić się w zgorzkniałość na wiele lat. Przed tym przestrzega nas Biblia.

Jak widzimy z przedstawionych argumentów gniew ma dwa oblicza. Dwa skrajnie,

różne odcienie. Może prowadzić do zniszczenia, ale z drugiej strony potrafi zwrócić

człowieka ku nowej drodze. W gniewie, „przyparci do muru” stosujemy nowe, kreatywne

myślenie. Uważam, że człowiek niewierzący jak i wierzący ma prawo do gniewu aby wyrazić to co aktualnie odczuwa.

Poza tym gniew bywa konieczny w dojrzałych związkach międzyludzkich. Gniew pozwala pokazać nasze niezadowolenie i dezaprobatę na daną, zaistniałą sytuacje, którą doświadczamy. Gniew potrzebny jest aby określić nasze granice.

Specjaliści, psycholodzy oraz Bóg w swoim Słowie, wyraźnie ostrzegają nas przed

gniewem i konsekwencjami jakie za nim idą. Słysząc takie ostrzeżenia możemy być

przestraszeni, kiedy doświadczamy jakąkolwiek formy gniewu. Szczególnie osoby wierzące

mogą mieć tendencje do zbytniego uduchowiania i demonizowania emocji, a tym samym

zaprzeczając im. To z kolei może prowadzić do innych problemów emocjonalnych i

psychicznych.

Myślę , że balans i zrozumienie siebie jest sprawą bardzo istotną w tej sytuacji.

Powinniśmy nauczyć się panować nad emocjami aby gniew nie przerodził się w długotrwały

stan. Należy też pamiętać, że gniew może być dobrą emocją i niekoniecznie grzeszną.

Reasumując, chciałbym dodać, że człowiek wraz z emocjami został stworzony i

powołany do dobrych czynów. Naszą misją jest nieść miłość, pomoc i pokój, tym którzy go

nie mają. Dobrze rozumiane i używane emocje pomogą nam w tej misji.

Bibliografia

1. Białopiotrowicz, Grażyna. 2017. „Psychologia gniewu”. Grazynabialopiotrowicz, 25.09.2017. https://grazynabialopiotrowicz.pl/786/psychologia-gniewu

2. Biblia Ekumeniczna to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu z księgami deuterokanonicznymi, przekład z języków oryginalnych z 2018 r. dokonany przez międzywyznaniowy zespół biblistów z jedenastu kościołów (tradycji katolickiej,prawosławnej i protestanckiej). 2018. Warszawa: Towarzystwo Biblijne w Polsce.

3. Collins, Gary R. 2005. Poradnictwo Chrześcijańskie. Warszawa: ChrześcijańskiInstytut Biblijny.